2014. godina će se pamtiti po raznim događajima koji su se desili u Bosni i Hercegovini. Za kraj 2014. godine, Jadrana Ćuzulan je izdvojila 10 LGBT dešavanja koja su po njenom mišljenju obilježila 2014. godinu. Početkom 2015. godine ćemo vam donijeti širi pregled događaja, akcija, inicijativa koje su, zajedno sa ovim, obilježile 2014. godinu.
QUEEF revija
U organizaciji TANKA (Tuzlanska asocijacija nezavisnih kvir aktivistinja) 19. septembra u prostorijama Kuća plamen mira u Tuzli, održala se revija/izložba QUEEF, događaj koji se sastojao od revije nosivih komada odjeće, čija poruka je bila razbijanje stereotipa o tradicionalnim rodnim ulogama. Nakon revije napravljen je tumblr TANKA, na kojem su postavljene fotografije odjeće koja je izložena na QUEEF-u.
Odlazak ekipe qSPORTA Sarajevo na takmičenje u Düsseldorf
Od 11. do 13. aprila organizovan je 8. Düssel-Cup, gej i lezbejski sportski turnir u kom su po prvi put učešće uzeli_e i queer sportistkinje i sportisti iz BiH, iz udruženja qSPORT Sarajevo.
Dokumentarac Naš otpor je ljubav
U aprilu je OKVIR predstavio svoj kratki dokumentarac Naš otpor je ljubav kojeg su napravile_i i prijavile_i na takmičenje DocNextNetwork gdje su aktivisti_kinje širom svijeta predstavile_i svoje radove. Dokumentarac govori o načinu otpora normiranju, i novih načina građenja zajedništva i solidarnosti. Film je prikazan u novembru na 8. Vox Feminae festivalu.
Osnivanje neformalne grupe Trans* BIH
U oktobru ove godine osnovana je Trans* BiH. Prva grupa u BIH koja se bavi promocijom prava osoba svih rodnih identiteta, edukacijom o trans* temama, i podrškom osobama iz trans* spektra. 20. novembra, na Međunarodni dan sjećanja na preminule trans* osobe, Trans* BIH je izvela gerilsku akciju kojom su članovi_ice željeli_e podsjetiti na nasilje nad transrodnim osobama, postavljajući transparente na sarajevske mostove.
Mini festival Po(k)viri
5. septembra u Mostaru, u prostorijama OKC Abrašević, održao se mini festival Po(k)viri, koji je organizovala novoosnovana neformalna grupa aktivista_kinja LibertaMo. Program se sastojao od književnog dijela: promocije knjige Pristojan život, teorijskog dijela: predavanja na temu LGBTIQ film, fotografija i muzika, filma: Tomboy i partya. Festival je bio zatvoren za javnost.
Kalendar Jednakost…jer mi to zaslužujemo
5. decembra, povodom Međunarodnog dana ljudskih prava Banjalučko Udruženje Kvir Aktivista (B.U.K.A.) je promoviralo svoj prvi kalendar za 2015. godinu. Kalendar nosi simboličan naziv Jednakost… jer mi to zaslužujemo i ujedno je i aktivistički manifest ne samo LGBT osoba koje su učestvovale u njegovoj izradi, već i poznatih osoba iz bosanskohercegovačkog života koje podržavaju borbu za jednakost svih građana i građanki Bosne i Hercegovine, te predstavnika i predstavnica međunarodnih institucija u BiH. U kalendaru se pored pripadnika_ca LGBT zajednice u BiH pojavljuju umjetnici_e iz javnog života RS-a i BiH koje podržavaju borbu za jednakost, kao što su Marija Šestić, Damir Imamović, Grof Đuraz, Laka i Mirela.
Obilježavanje IDAHOT-a
5. i 14. juna u Banjaluci u organizaciji Banjalučkog Udruženja Kvir Aktivista (B.U.K.A.) obilježen je Međunarodni dan borbe protiv homofobije i transfobije (IDAHOT). Program je uključivao kreativne radionice izrade banera, projekcije filma, okruglog stola na temu transrodnosti i transeksualnosti, večeri poezije i izložbe više LGBT umjetnika i umjetnica. Program je završen partyem na kojem su gošće iznenađenje bile Sajsi MC (Tijana i Ivana Rašić) koje su na ovaj način dale podršku LGBT populaciji. Obilježavanju ovog događaja prisustvovali su Mary Ann Hennessy iz Ureda Vijeća Evrope u BiH, Andy Mcguffie iz Delegacije EU u BiH, Predrag Raosavljević ispred Institucije Ombudsmena za ljudska prava u BiH, Dragan Kesić i Marija Stavropoulos iz Ureda Američke Ambasade u Banjaluci, te Aleksandar Žolja ispred Komiteta protiv govora mržnje na internetu RS.
Postavljanje bilborda i prva LGBT konferencija u RS-u
Sarajevski otvoreni centar je od 1. do 18. decembra nizom aktivnosti obilježio 66. godišnjicu donošenja Univerzalne deklaracije o ljudskim pravima. Neke od akcija su: postavljanje bilborda Da li ste tolerantni prema svim bojama? u Sarajevu i Istočnom Sarajevu, u saradnji sa partnerskim organizacijama Fondacijom Heinrich Boell, Ured u BiH i Fondacijom Cure, čiji je cilj podizanje svijesti o problemima koje uzrokuju netolerancija, diskriminacija i homofobija; i prva LGBT konferencija u Republici Srpskoj pod nazivom Uticaj EU integracija na poštivanje i zaštitu ljudskih prava LGBT osoba, organizovana u saradnji s Fondacijom Mediacentar.
Međunarodni festival queer filma Merlinka
31. januara u Art kinu Kriterion održao se Međunarodni festival queer filma Merlinka. Festival je otvorio Predrag Azdejković, direktor i selektor Festivala. U subotu, program, koji je započeo u 15: 15 h, diskusijom o transeksualnosti, prekinut je kada je u salu uletjelo 12 maskiranih osoba, koje su vandalizirale prostor i fizički napale četiri osobe. Premda je program tog dana prekinut, festival se nastavio u nedjelju u 16 h, kada je više od 200 ljudi došlo na zatvaranje festivala.
Dodjela nagrada za najbolje radove na konkursu Coming out
U prostorijama Sarajevskog otvorenog centra 18. novembra je održana dodjela nagrada za najbolje radove na konkursu za fotografiju ili kratku priču na temu Coming out. Konkurs je organizovao Sarajevski otvoreni centar u suradnji sa Heinrich Böll Fondacijom povodom Međunarodnog Coming out dana. Na konkurs su pristigle 24 prijave, od čega je bilo devet kratkih priča i 15 fotografija. Žiri koji su činili diplomanti žurnalistike i književnosti, izabrao je najbolje radove za koje su dodijeljene novčane nagrade.
Piše Jadranka Ćuzulan
