U ediciji Ljudska prava Sarajevskog otvorenog centra objavljena je publikacija Izvještaj o homofobiji, bifobiji i transfobiji u školama u BiH. Ovaj projekat je organiziran uz podršku Ambasade Kraljevine Nizozemske. Autor ovog izvještaja je Damir Banović.
Zakon o ravnopravnosti spolova BiH (2003) po prvi put izričito uvodi zabranu diskriminacije na osnovu seksualne orijentacije, a indirektno na osnovu rodnog identiteta u pogledu ostvarivanja prava na obrazovanje LGBT osoba, te uvodi obavezu u pogledu prikaza tema vezanih za seksualnu orijentaciju i rodni identitet, u nastavnim planovima i programima, kroz promovisanje principa jednakosti. Isti cilj postoji i u Zakonu o zabrani diskriminacije (2009), koji izričito navodi i rodni identitet kao zabranjeni osnov diskriminacije. Ove zakonske akte ne prate odgovarajuće strategije o obrazovnim politikama na državnom nivou koje se bave pitanjima prava na obrazovanje LGBT osoba, odnosno politike obrazovanja na entitetskom i kantonalnom nivou.
Kako bi se dao relevantan odgovor na pitanje o načinu obrazovanja srednjoškolaca_ki o temama vezanim za seksualnu orijentaciju i rodni identitet, načinu na koji su ove teme obrađene u školskim udžbenicima, te drugim izvorima koji se koriste u nastavnom procesu, neophodno je provesti sistematsko i sveobuhvatno istraživanje, kojih do sada nije bilo, izuzev istraživanja koje je uradilo Udruženje Q 2005. godine pod nazivom Bliži pogled na bh. obrazovanje: Šta piše u školskim knjigama o LGBTIQ temama? Ovo istraživanje, analiza udžbenika iz 2008. godine kao i istraživanje Udruženja Kosmos iz 2012. godine ukazuju da postoji diskriminacija na osnovu seksualne orijentacije i rodnog identiteta.
Sve ukazuje na potrebu da država i obrazovne institucije preduzmu odgovarajuće korake ka uklanjanju diskriminacije kroz homofobiju, bifobiju i transfobiju u srednjim školama u BiH. Ovaj izvještaj sadrži preporuke na koji način bi se to trebalo postići.
Cilj ovog izvještaja je da pokaže pravni okvir za ostvarivanje prava na obrazovanje LGBT osoba u srednjim školama u BiH, da predloži odgovarajuće obrazovne strategije, da pokaže stepen uključenosti prava na obrazovanje LGBT osoba, da pokaže način prikaza tema vezanih za LGBT osobe u udžbenicima koji se koriste u srednjim školama u BiH, te da predstavi istraživanja koja pokazuju stavove učenika_ca u pogledu homofobije, bifobije i transfobije.
Piše: Edina Sprečaković
