Jučer, 27. juna, je u Beogradu akcijom pod nazivom “Zona slobodna od mržnje” i kraćom šetnjom centralnim beogradskim ulicama obilježen Međunarodni dan ponosa LGBT osoba.
Ovu akciju zajednički su organizirali Žene u crnom (ŽUC), Gej strejt alijansa (GSA), IDAHO Beograd, Gej lezbejski info centar (GLIC), Asocijacija “Duga”, Centar za kvir studije (CKS), Novosadska lezbejska organizacija (NLO), Udruženje “Hestija” i Komitet pravnika za ljudska prava (YUCOM), a među oko 200 učesnika/ca skupa su bili i predstavnici/e i aktivisti/ce drugih nevladinih organizacija, predstavnici/e institucija, međunarodnih organizacija i ambasada, kao i pripadnici/ce LGBT zajednice, saopćila je Gej strejt alijansa.
Akciju su prethodno podržale mnogobrojne domaće i međunarodne organizacije, institucije i ambasade. Podršku održavanju akcije “Zona slobodna od mržnje” i čestitke povodom Međunarodnog dana ponosa uputili su potpredsjednica Vlade i ministarka državne uprave i lokalne samouprave Kori Udovički, Kancelarija za ljudska i manjinska prava Vlade Srbije, kancelarija Savjeta Evrope u Beogradu čija je šefica Antje Rotemund bila prisutna na događaju, Delegacija EU u Srbiji, OEBS, ambasade Sjedinjenih Američkih Država, Velike Britanije, Holandije, Kanade, Austrije, Hrvatske… Pisanu podršku akciji je uputila i LGBT interparlamentarna grupa Evropskog parlamenta, kao i Kampanja za ljudska prava (Human Rights Campaign), najveća organizacija koja se bavi ljudskim pravima LGBT osoba iz Sjedinjenih Američkih Država.
“Zona slobodna od mržnje” otpočela je okupljanjem u beogradskom parku Manjež gdje su se prisutnima obratili povjerenica za zaštitu ravnopravnosti Nevena Petrušić, zamjenica zaštitnika građana Gordana Stevanović, koordinatorka Žena u crnom Staša Zajović i predsjednik GSA Lazar Pavlović. Učesnici su noseći zastave duginih boja i transparente, među kojima i transparente solidarnosti sa ugroženima u poplavljenim područjima, zatim krenuli u kraću šetnju ulicama Svetozara Markovića, Njegoševom, a zatim do Beogradske ulice do mjesta gde je 1997. ubijen romski dječak Dušan Jovanović. Učesnici/e su minutom šutnje odali poštu ubijenom dječaku, a aktivisti/ce su položili/e cvijeće na spomen ploču.
Skup su obezbjeđivale policijske snage a tokom okupljanja i šetnje nije zabilježen ni jedan incident, uvrede ili negodovanja od strane građana/ki pored kojih je kolona prolazila. Naprotiv – mnogi od njih su pozdravljali kolonu, mahali ili fotografisali zastave i transparente.
Imajući u vidu situaciju u zemlji nakon poplava, organizatori/ce su odlučili/e da cijeli ovogodišnji događaj bude dosta manjeg obima od prvobitno planiranog.
“Zona slobodna od mržnje” se održala drugu godinu zaredom, a njen osnovni cilj je da ukaže na postojeću netoleranciju prema LGBT zajednici, ali i prema drugim manjinskim i ugroženim grupama i pojedincima/kama, kao i da od mržnje simbolično “oslobađa” javne prostore u Beogradu i u drugim gradovima širom Srbije. Ova akcija se organizira svake godine na različitim lokacijama i pod istim sloganom, a prošlogodišnja akcije je bila posvećena sjećanju na stradalog francuskog državljanina Brisa Tatona. Organizatori su izabrali da ovogodišnja akcija bude posvećena solidarnosti LGBT zajednice sa romskom zajednicom, tj. šetnjom do mjesta gdje je ubijen Dušan Jovanović, čime su željeli da pošalju poruku da ovakvi zločini iz mržnje ne smiju nikada više da se ponove u Srbiji prema bilo kome i da će se uporno i predano boriti protiv svih oblika ksenofobije, rasizma, homofobije, šovinizma i mržnje i netrpeljivosti prema različitim društvenim grupama i pojedincima/kama.
Ovu akciju su podržale sljedeće organizacije: Labris – organizacija za lezbejska ljudska prava, Egal, JAZAS, Beogradski fond za političku izuzetnost, Altea, Centar za devojke (Niš), Ženski protestor (Niš), Alternativni centar za devojke (Kruševac), Evropski pokret (Niš), Žene juga (Pirot), Nezavisni ženski centar (Dimitrovgrad), Bonafide (Pljevlja), Esperanca (Novi Sad), Žene za mir (Leskovac), SOS telefon za žene i decu žrtve nasilja (Vlasotince), Romska Mreža Banata, Udruženje žena Peščanik (Kruševac), Multietnički centar za razvoj regije Dunav 21 (Bor), Generator (Vranje), LGBTIQ socijalni centar (Podgorica), Sarajevski otvoreni centar (Sarajevo).
Međunarodni Dan ponosa (Pride Day) obilježava se svuda u svijetu kao znak sjećanja na Stounvolsku revoluciju – prvu otvorenu pobunu protiv sistematskog hapšenja, progona i zlostavljanja lezbejki, gejeva, biseksualnih i transrodnih osoba od strane američkih vlasti. U noći između 27. i 28. juna 1969. godine u gej klubu Stounvol-In u Njujorku sprovedena je (još jedna u nizu) policijska racija, koja je prerasla u spontani fizički sukob između policije i LGBT osoba koje su odlučile da se suprostave maltretiranju i zahtijevaju poštovanje svojih ljudskih i građanskih prava. Policija je uhapsila vođe protesta, vodenim topovima razbila ostale okupljene, ali su se demonstracije proširile na ostatak Njujorka i nastavile sljedećih dana vodeći ka velikim pozitivnim promjenama. Ovi protesti predstavlju začetak organizovanog aktivizma i savremenog pokreta za uspješno ostvarivanje prava LGBT zajednice u Americi, a zatim i u ostatku svijeta. Ponos u kontekstu proslave Međunarodnog dana ponosa označava potrebu da LGBT osobe žive dostojanstveno kao i svi drugi građani, kao i da participiraju u svim društveno-političkim tokovima ravnopravno a ne kao prikriveni građani drugog reda sa teretom sramote sopstvenog postojanja.
Više fotografija pogledajte ovdje.