Izvor: Transserbia.org via PinkNews
Foto: Twitter / SWARM
Po prvi put je na stotine seksualnih radnika i radnica marširalo ulicama Štokholma, zahtijevajući prava i dekriminalizaciju seks rada.
Demonstranti/ce su zahtijevali da vlada ukine „štetnu“, „nepravednu“ i „stigmatizirajuću“ kriminalizaciju seksualnog rada.
Na protestu održanom 29. septembra, aktivistkinje/i su pozvali/e vladu da čuje njihovu osudu švedskog modela – zakona o seksualnom radu koji kriminalizira klijente seksualnih radnica/ka i kojem se organizacije koje se bave pravima seksualnih radnika/ca širom svijeta protive.
Trans seksualni/e radnici/e govorili su za PinkNews o tome kako kobna kombinacija transfobične diskriminacije i kriminalizacije seksualnog rada dovodi njihovu bezbjednost i opstanak u pitanje.
„Transrodne i queer osobe u Norveškoj, generalno gledano, i dalje su stigmatizirane i diskriminirane, a to je samo jedan dio problema“, kaže Lilit, iz norveške organizacije za prava seksualnih radnika/ca PION. „Mi se kao zajednica često dovodimo u vezu i sa seksualnim radom.“
„Kada švedski model kriminalizira naše klijente, on istovremeno stvara i ideju da smo i mi kriminalci i kriminalke. Da, zakon kriminalizira samo klijente, ali stvara i iluziju o tome da je cijela industrija seksa kriminalna. Na taj način na nas gledaju kao parazite, čudovišta koje svijet mora da ukine i iskorijeni“, kaže ona.
Prava seksualnih radnica/ka su ljudska prava
Švedski model, poznat i kao skandinavski, prema kojem je plaćanje za seksualne usluge protivzakonito, hvaljen je kao napredan od strane feminističkih organizacija kada je uveden 1999. godine. Verzije ovog zakona su potom uvedene i u drugim zemljama, uključujući Norvešku, Island, Irsku i Kanadu.
Godine 2016. organizacija Amnesty International tražila je da se seksualni rad dekriminalizira globalno, jer trenutni modeli djelimične kriminalizacije sprečavaju „realizovanje ljudskih prava seksualnih radnica/ka“.
„Kriminalizacija ima dvoznačan uticaj na seksualne radnike/ce“, kaže Dina iz Trans United Netherlands za PinkNews.
„Dekriminalizacija je za trans seksualne radnice/ke veoma važna, jer mi već trpimo diskriminaciju i kriminalizirani/e smo kao trans osobe, vidljivi/e smo u društvu, a onda jedini način na koji možemo da radimo, da nađemo posao, je predominantno bavljenje seksualnim radom,“ kaže ona.
„Kriminalizacija seks rada znači da zapravo postoji dupla kriminalizacija. Jedna je ta što smo LGBTIQ osobe, a druga ta što smo seksualne/i radnice/i.“
Trans seksualne/i radnice/i veoma su važne/i za pokret za prava LGBTIQ osoba
Red Canary Song je njujorška grassroots organizacija migranta/kinja seksualnih radnica/ka koja se bori za pravdu i odgovornost policije, nakon smrti maserke, Kineskinje Jang Song, tokom policijske racije u Flushing u novembru 2017. godine.
Direktorica organizacije, Kate Zen, kaže da američki zakoni protiv seksualnog rada, slični švedskom modelu, utiču na rast policijske kontrole seksualnih radnika/ca i „primarno dovode u opasnost migrante/kinje, trans i ulične seks radnice/ke, dok ne doprinose smanjenju faktora koji utiču na bavljenje seks radom: siromaštvo, zakone o migracijama, nedostatak adekvatnog i pristupačnog stanovanja i zdravstvene zaštite“.
„Migranti/kinje, osobe druge rase, i trans seks radnice/i su one/i koje policija dominantno hapsi, i koji/e prijavljuju užasno nasilje od strane policije, uključujući i seksualno nasilje,“ kaže ona. „Ironično je to da su to takođe grupe ljudi kojima organizacije koje se bore za zabranu seks rada i pro policijski su orijentisane navodno žele da pomognu. Jasno je da je njihova pomoć pogrešno usmjerena, i da zapravo škodi upravo onim ljudima koji su najranjiviji u društvu.“
„Više od 50 procenata seks radnica u SAD-u kažu da su se okrenule seks radu kako bi preživjele, platile medicinske troškove, i to zbog diskriminacije prilikom zapošljavanja na drugim mjestima. LGBTIQ osobe se bave seks radom i vođe LGBTQ pokreta u New Yorku tokom pobune u Stonewallu bile su upravo tamnopute trans seks radnice – Sylvia Rivera i Marsha P. Johnson“, kaže Kate.
New York je prva američka savezna država koja je predložila zakon o dekriminalizaciji seksualnog rada, u junu ove godine – istog mjeseca kada je Layleen Polanco, trans seks radnica afro Latino porijekla, umrla u samici zatvora na Rikers Islandu, pošto je osuđena zbog prostitucije.
Novozelandski model
Na desetine organizacija koje se bore za prava seks radnica/ka izašlo je na protest u Štokholmu u nedjelju.
Hena, iz organizacije koju vode seks radnice/i, FTS Finland, kaže da su seks radnice/i u Finskoj izašli/e na protest u znak podrške svojim švedskim kolegama/inicama „kao i svim drugim koleginicama/ama koje/i trpe zbog švedskog modela.“
„Bilo da su trans seks radnice/i ili cisrodne/i, ovaj model ima poguban uticaj i na jedne/i i na druge/, jer ne sluša, niti uzima u obzir šta same seks radnice/i imaju da kažu. Saslušajte nas, molimo vas!“ kaže ona.
Samo jedna država na svijetu je uvažila glasove svojih seks radnica/ka i dekriminalizirala seksualni rad – a to je Novi Zeland.
Novozelandski model podržava prava i borbu seksualnih radnika/ca i dekriminalizaciju seks rada. Uveden je 2003. godine.
I dok je pristup Novog Zelanda takav da nastoji da seksualnim radnicama/ima omogući bezbjednost, druge države kao da nazaduju u pogledu položaja i prava seks radnica/ika.
Mimi, trans seks radnica, migrantkinja, iz francuskog sindikata seks radnica/ka STRASS, kaže za PinkNews da zakoni kojima se kriminaliziraju klijenti – uvedeni u Francuskoj 2016. godine – utiču negativno na mnoge trans seks radnice.
„Posebno one koje su trans seks radnice i migrantkinje, koje su suočene s velikom diskriminacijom, posebno kada nemaju lična dokumenta i rade na ulici. Mnoge od njih žive u stalnoj nesigurnosti, trpe veću agresiju i nasilje. Porast fizičkog nasilja i napada, jer trenutno, trans seks radnice koje su migrantkinje treba da se izoluju kako bi mogle da sakriju svoje klijente od policije, a to je upravo i razlog zbog kog su više izložene nasilju nego prije, jer se boje da će im klijenti biti uhapšeni. Ovo i činjenica da je klijenata manje, direktna su posljedica kriminalizacije klijenata.“
Kriminalizacija uvećava policijsko nasilje nad seks radnicama
Policijska brutalnost i nasilje kao rezultat kriminalizacije klijenata su nešto što se dešava i u Irskoj i čega su tamošnje seks radnice svjesne, priča Adi, iz organizacije Sex Workers Alliance Ireland.
Irska je 2017. godine uvela zakone kojim je kupovina seksualnih usluga protivzakonita, ali su samo dva klijenta od tad procesuirana – dok smo za to vrijeme „vidjeli skok od 92 procenta u nasilnim krivičnim djelima počinjenim nad seks radnicama/ima“, kaže ona.
„U Irskoj i drugdje, nemoguće je pronaći posao u bilo kojoj drugoj djelatnosti osim u seks radu – pokušavala sam više puta da nađem neki drugi posao, ali niko neće da vas zaposli,“ kaže Adi. „A onda dok se bavimo seks radom, konstantno smo suočene s maltretiranjem od strane policije, što je u mom slučaju dovelo do toga da budem izbačena iz stana u kojem sam radila.“
LGBTIQ osobe i seks rad
Široki uticaj kriminalizacije seks rada uticao je i na jačanje pokreta za prava seks radnica/ka širom sveta. Luca Stevenson, koordinator Međunarodnog komiteta za prava seks radnica/ka u Evropi (International Committee on the Rights of Sex Workers in Europe (ICRSE)), kaže da se ova organizacija pridružila štokholmskom protestu „u znak podrške dekriminalizaciji seks rada“.
„Većina LGBTI organizacija širom svijeta – Transgender Europe, ILGA Europe, ILGA World – podržavaju dekriminalizaciju seks rada. Upoznati smo s činjenicom da se mnoge LGBTIQ osobe bave seks radom kako bi preživjele,“ kaže on.
„Pod švedskim zakonom, i dalje su direktno pod udarom policije, kriminalizacija klijenata znači manje klijenata, znači da radnice/i moraju da ulaze u veći rizik prihvatanjem usluga koje su ranije odbijale/i, da pristaju na seks bez kondoma kako bi zaradile, i vidimo da to ima veoma negativan uticaj na LGBTIQ seks radnice/ke,“ kaže Luca.
„Nadamo se da će nakon 20 godina švedskog modela, bez ikakvog dokaza o uspješnosti ovog zakona, on biti najzad povučen u zemljama u kojima je bio na snazi.“
Feministkinje koje podržavaju skandinavski model direktno dovode u opasnost trans seks radnice
Potreba za dekriminalizacijom može se vidjeti u šteti koja se nanosi queer i trans seks radnicama trenutnim modelom, kaže Lilit za PinkNews.
„Mi smo užasno kriminalizovane/i, nakon što su nas možda roditelji izbacili iz doma, naše porodice nas se odrekle, propadamo kroz rupe jednog veoma nepravednog sistema koji uopšte ne pruža pomoć transrodnim osobama,“ kaže ona.
„Propali smo kroz sve rupe i sigurnosne mreže koje je trebalo da nas uhvate i sačuvaju, i seks rad je posljednja takva mreža koja nas zapravo štiti, koja nam omogućava da zarađujemo i preživimo. Ono što feministkinje i abolicionistkinje rade uvođenjem i pružanjem podrške ovakvim zakonima kao što je švedski model, je zapravo podmetanje požara i uništavanje tih mreža.”
