Ružičasti trougao (Rosa winkel) bio je jedan od oznaka koje su korištene u nacističkim logorima da bi se označili muški zatvorenici koji su poslani tamo zbog svoje homoseksualnosti. Originalno zamišljen kao oznaka srama, ružičasti trougao je vraćen kao simbol gej prajda i pokreta za gej prava krajem sedamdesetih godina prošlog stoljeća, te se kao isti po popularnosti nalazi odmah iza dugine zastave.
Dok je broj homoseksualaca u njemačkim koncentracionim logorima teško procijeniti, Richard Plant (autor knjige: The Pink Triangle: The Nazi War against Homosexuals, 1986.), daje grubu procjenu broja muškaraca “osuđenih za homoseksualnost” između 1933 – 1944. na između 50 000 i 63 000. Nakon što su koncentracioni logori bili oslobođeni na kraju Drugog svjetskog rata, mnogi zatvorenici koji su nosili oznaku ružičastog trougla su ponovo zatvarani od strane saveznički uspostavljene Savezne republike Njemačke na osnovu Paragrafa 175 njemačkog kriminalnog zakona.
Paragraf 175 je odredba njemačkog kriminalnog zakona koji je bio na snazi od 15. maja 1871. do 10. marta 1994. godine. Ovom odredbom homoseksualni čin između muškaraca je proglašen nezakonitim. Nacistički Amandmani na ovu odredbu pretvorili su homoseksualnost iz prekršaja u zločin. Istočna Njemačka je vratila stari zakon 1950. godine, zatim 1968. ograničila ga na zabranu seksa sa muškarcima mlađim od 18 godina i u cijelosti ukinula 1988. godine. Zapadna Njemačka je zadržala nacistički oblik paragrafa do 1969. godine kada ga je ograničila na “kvalificirane slučajeve”. Odredba je dalje ublažena 1973. godine i na kraju potpuno ukinuta 1994. godine nakon ujedinjenja.
I dok tužbe za novčanu naknadu za vrijeme provedeno u logoru nisu uspjele, 2002. godine njemačka vlada se zvanično izvinila gej populaciji. Nakon desetogodišnje kampanje, 1995. godine spomen ploča u obliku ružičastog trougla postavljena je u Memorijalnom muzeju Dachao u znak sjećanja na stradanje gej muškaraca i lezbejki.
Piše: Amela Dedić
Više o svemu ovome možete pronaći u sljedećim knjigama: Richard Plant, The Pink Triangle: The Nazi War against Homosexuals, 1986. Gad Beck, An Underground Life: Memoirs of a Gay Jew in Nazi Berlin, 1999. Pierre Seel, Liberation Was for Others: Memoirs of a Gay Survivor of the Nazi Holocaust, 1997. Također, pogledajte dokumentarni film Paragraf 175, film i pozorišnu predstavu Bent, te posjetite web stranicu Schwules Museum.
