Piše: Tamara Zablocki
Za ljubitelje filma i ljudskih prava, novembar u Sarajevu je rezervisan za Pravo Ljudski Film Festival, pravi praznik dokumentarnih filmova. Ovogodišnji Pravo Ljudski počeo je u srijedu, 12. novembra i trajat će do ponedjeljka, 17. novembra, a do kraja festivala, sarajevska publika će moći pogledati ukupno 80 filmova.
Selektori/ce programa su za svakog uvrstile ponešto: priču o posljedicama industrijske revolucije po radnike, uvid u svakodnevicu skloništa za beskućnike, film koji otkriva beznađe nezaposlenih mladih ljudi…
Poslastice iz sfere LGBT tema donosi njemačka režiserka Ulrike Ottinger, čiji će filmovi Čudak Orlando i Ivana Orleanska od Mongolije biti prikazani posljednja dva dana festivala, u nedjelju i ponedjeljak, u okviru mini-retrospektive.
Ova svestrana umjetnica i ikona “lezbejske kontrakulture” karijeru je započela kao slikarka u Parizu, a potom je otkrivala svjetove fotografije i filma. Režiserka, slikarka i fotografkinja koja danas živi u Berlinu svoje filmove stvara sama, od početka do kraja: ona je režiserka, kamermanka, scenaristkinja i producentkinja svih svojih filmova. Filmovi i fotografije Ulrike Ottinger našli su se na brojnim svjetskim festivalima i retrospektivama, između ostalih i na Venecijanskom bijenalu, Centru Pompidou u Parizu, londonskom Gay & Lesbian Film Festivalu, njujorškoj MoMA-i, što potvrđuje njenu reputaciju izvanredne avangardne umjetnice koja je ostavila utjecaj na generacije.
Njeni ekscentrični filmski radovi su mješavina igranih umjetničkih i kreativnih dokumentarnih filmova, a koliko je Ulrike spretna u tome što radi govori i ocjena kritičara da se radi o “pravoj mađioničarki”. Ottinger u svojim radovima izvrće priče, zamagljuje granice između fantazije i dokumentarnog, odbacujući time konvencije i formalnosti umjetničke kinematografije.
“Ulrike Ottinger je jedna od najinspirativnijih feminističkih i queer autorica postratne Evrope, a inspiraciju nalazi u svojim snovima koje potom smješta u društveni kontekst. Drugim riječima, Ottinger radi na rubu dokumentaristike, umjetničkog videa i savremene umjetnosti, a već se ‘70-ih godina bavila temama koje konvencionalna većina i dan danas smatra provokativnim. Zbog svega toga, Pravo Ljudski filmski program je prirodno mjesto za njen rad”, kaže direktorica festivala Pravo Ljudski Kumjana Novakova za portal LGBT.ba, objašnjavajući odluku da tri filma ove autorice budu uvrštena u ovogodišnji program.
Publika 9. Pravo Ljudski festivala imat će priliku i porazgovarati s Ulrike Ottinger, nakon projekcija filmova Čudak Orlando i Ivana Orleanska od Mongolije.
Čudak Orlando je komedija iz 1981. godine koja parodira historiju svijeta, posmatrajući ga iz LGBT perspektive. Smješten u Grad čudaka, ova priča od pet epizoda rađena je u formi, kako je sama Ulrike naziva,”malog svjetskog teatra” i prati historiju svijeta od samih početaka do današnjih dana, sve njene greške, nesposobnosti, glad za vlašću, okrutnost, ludilo, banalnosti. U centru priče je nekonvencionalni protagonist, čudak Orlando, odnosno gospodin Orlando, gospođa Orlando, Orlando Capricho, Orlando Orlanda, za kojeg/koju se čini da ima više života od mačke… Film će biti prikazan u nedjelju, 16. novembra, u kinu Meeting Point u 21h.
Ivana Orleanska od Mongolije iz 1989. prati avanturu sedam putnica sa Zapada koje se upoznaju u raskošnom, pažljivo rekonstruisanom Transsibirskom Expressu, kotrljajućem muzeju evropske kulture. Nakon što ih otme banda mongolskih jahačica, one na kamilama nastavljaju put ka unutrašnjosti Mongolije, kroz veličanstvene seoske predjele. Nazivana i ženskom verzijom filma Lawrence od Arabije, Ivana Orleanska od Mongolije gledaocima koji u filmovima traže feminističke i queer teme ponudit će nezaboravno putovanje. Ovo ostvarenje bit će prikazano u ponedjeljak, u kinu Meeting Point u 15h.
Ulaz na sve programe Pravo Ljudski festivala je, kao i svake godine dosad, besplatan.
Pogledajte i kompletan program festivala, kao i katalog.
Foto: Pravo Ljudski Facebook, gayworld.be